फेसबुकलाई सुरक्षित र उपयोगी बनाउन तपाइँले गर्नैपर्ने ६ काम

तपाइँको फेसबुकको फ्रेण्ड लिस्टमा धेरै यस्ता मानिसहरु हुन्छन् जसलाई तपाइँले खासै चिन्नुभएको नै हुँदैन । त्यसकारण यस्ता कुँडाकर्कटलाई सफा गरेर आफ्नो प्रोफाइललाई सफा तथा सुरक्षित राख्नु आवश्यक हुन्छ ।
आफ्नो सेक्योरिटी तथा प्राइभेसी सेटिंग्स अपडेट गर्नुहोस् ताकी चिन्नु न जान्नुका मानिसहरुले तपाइँको बारेमा जरुरत भन्दा धेरै कुरा थाहा नपाउन् । आफ्नो अकाउण्टबाट आफुले प्रयोग नगर्ने गेम्स तथा एपहरु पनि हटाउनुहोस् । फेसबुक प्रयोगकर्ताले गर्नैपर्ने अन्य काम यस्ता छन् :
· अकाउण्टलाई सुरक्षित पार्नुस्: फेसबुकको पासवर्ड कठीन तथा सुरक्षित खालको राख्नुहोस् । यसका लागि फेसबुक वालमा रहेको Security अप्सन भित्र गएर Account Settings मा जानुहोस् । त्यहाँ Login Approvals को अप्सन देख्नुहुनेछ ।
यसलाई अन गरेसँगै जब तपाइँले कुनै नयाँ डिभाइसमा फेसबुक लगइन गर्नुहुन्छ तब तपाइाको मोबाइलमा एक कोडा पठाइनेछ । लग इन गर्नका लागि तपाइँले फेसबुकमा उक्त कोड हाल्नुपर्छ । जसका कारण अरु मानिसले तपाइँको फेसबुक लगइन गर्न सक्दैन र फेसबुक ह्याक हुनबाट जोगिन्छ ।
· आफ्नो प्राइभेसी सेटिंग्स रिभ्यु गर्नुहोस्: फेसबुकमा केही प्राइभेसी सर्टकर्टस् हुन्छन् । ल्यापटप वा डेक्स्टपमा तपाइँब्राउजरको माथि दायाँपटि्ट किनारामा सानो चाँबी आकारको आइकन देख्नुहुन्छ ।
त्यसमा Who can see my stuff भन्ने सर्टकर्टस् हुन्छ । फेसबुकमा कुन प्रकारका सामाग्री कस कसलाई देखाउने भन्ने कुरा यसबाट तपाइँले निधो गर्न सक्नुहुन्छ ।
तपाइँले फेसबुकमा गर्ने पोष्टहरु जो आफ्ना साथीहरुलाई मात्र देखाउन चाहनुहुन्छ भने सेटिंग्समा Public को साटो Friends गरिदिनुहोस् । Timeline and Tagging मा गएर तपाइँआफुलाई अरुले तपाइँको अनुमति विना कुनैपनि तस्वीरमा ट्याग गर्न नसक्ने बनाउन सक्नुहुन्छ ।
· अनफेण्ड गर्नुहोस् : जसलाई तपाइँ चिन्नुहुन्न र अहिले खासै सम्पर्कमा हुनुहुन्न तर फेसबुकमा साथी हुनुहुन्छ भने त्यस्ता मानिसलाई फेसबुकबाट अनफेण्ड गरिहाल्नुस् । अनफेण्ड गर्न मन लागेन भने Acquaintances वा Restricted लिस्टमा पनि राख्न सक्नुहुन्छ ।
Acquaintances लिस्टमा राखिसकेपछि तपाइँले उक्त व्यक्तिको पोष्ट आफ्नो न्युज फिडमा देख्न सक्नुहुन्न तर तपाइँका पोष्ट भने उक्त व्यक्तिले देख्दछ । Restrictedको अर्थ उक्त साथीले तपाइँको Public पोष्ट मात्र देख्न पाउँछ ।
यो प्रभाकारी तरिका हो, किनकी यसो गर्दा कसैलाई साथीबाट हटाउनु पनि पर्दैन तर खासै जान पहिचान नभएको व्यक्तिले तपाइँको बारेमा धेरै कुरा थाहा पाउन पनि सक्दैन । यसका साथै तपाइँले College Friends, Family तथा Collegues को लिस्ट पनि बनाउन सक्नुहुन्छ ।
· अनावश्यक एप्सलाई हटाउनुहोस्स: हुनसक्छ केही वर्ष पहिले कसैले तपाइँलाई कुनै गेम खेल्नका लागि इन्भाइट गरेको होस् र तपाइँ पनि कुनै गेम खेल्ने गर्नुहुन्थ्यो ।
तर अहिले यदि तपाइँत्यो गेम फेसबुकमा खेल्नुहुन्न भने त्यस्ता गेम एपलाई तुरुन्त हटाइहाल्नुस् । किनकी सोही गेमएपको सहायताले तपाइँको त्यो पूरानो साथीले तपाइँको बारेमा विभिन्न जानकारी प्राप्त गरिरहेको हुन्छ ।
यसका लागि डेक्स्टप ब्राउजरमा प्राइभेसी चेकअप टूलमा गएर अनावश्यक एपलाई हटाइदिनुस् । कुनै एप प्रयोग गर्नुहुन्छ भने Account Settings मा गएर Apps मा क्लिक गर्नुहोस् ।
· आफ्नो डाटा नियन्त्रण गर्नुस् : कसैले फेसबुक पोष्ट सबै हेन मन लाग्छ भने कसैको खासै हेर्न नपरे हुन्थ्यो भन्ने लाग्छ । यस्तोमा तपाइँले मान्छे हेरिकन उसका फेसबुक पोष्टलाई नियनत्रण गर्न सक्नुहुन्छ । यसका लागि तपाइँले News Feeds Preferences मा गएर सेटिंग गर्न सक्नुहुन्छ ।
यो सेटिंग्स अप्सन तपाइँको ब्राउजर तथा एन्ड्रोइड एपमा माथि पटि्ट दायाँ तथा आइफोनमा तल दायाँपटि्ट देखापर्छ । त्यहाँ गएर तपाइँ ती साथीहरुलाई छान्न सक्नुहुन्छ जो तपाइँको न्युजफिडमा तुरुन्तै देखिइहालुन् ।
खासै महत्व नराख्ने तथा मन नपर्ने मान्छेका पोष्टहरु हाइड गर्न अर्थात् लुकाउन सक्नुहुन्छ । यदि फेसबुकको वालमा भिडियो अटो प्ले भएर अनावश्यक रुपमा डाटा युज भएर पीडित हुनुभएको छ भने एन्ड्रोइडमा एप सेटिंग्समा गएर अटोप्ले बन्द गर्नुस् । आइफोनमा यो Videos and Photoss मा रहेको Account Settings मा रहेको हुन्छ ।
· योजना बनाउनुस् : दुइवटा सेटिंग्सबाट तपाइँले फेसबुकमा भविष्यका लागि योजना बनाउन सक्नुहुन्छ, आफ्नो मृत्युसम्मका लागि ।
सेक्योरिटी सेटिंग्समा तपाइँ केही साथीहरुलाई trusted contacts मा एड गर्न सक्नुहुन्छ । यदि तपाइँको अकाउण्ट कुनै कारणले लक भयो भने ती साथीहरुले तपाइँलाई सहयोग गर्न सक्छन् । तपाइँले एक Legacy Contact पनि एड गर्न सक्नुहुन्छ ।
तपाइँले कुनै आफन्त तथा नजिकका साथीलाई आफ्नो एडमिनिस्ट्रेटर बनाउन सक्नुहुन्छ, जसले तपाइँको पछिल्लो स्टाटस अपडेट हालिदिन सकोस् । त्यस्ता साथीले तपाइँ मृतकको तर्फबाट तपाइँको फेसबुक वालमा केही पोष्ट गरिदिन तथा फ्रेण्ड रिक्वेस्टको प्रतिक्रिया दिन पाउँदछन् ।