कोरियाको चिसो मौसममा कम्पनीबाट ‘लेटर’ नलिनु

निकुञ्ज तिवारी

बुटवल घर बताउने एक युवाले कोरियामा कार्यस्थान परिवर्तन गर्न लेटर लिएको तीन महिना पुग्न लाग्यो । ‘अब केही दिन बाँकी छ ।’ मलिन हुँदै उनले भने ‘यसविचमा पनि काम नपाए इलिगलको विकल्प छैन ।’

बेरोजगारीहरुलाई काम खोजिदिने कन्सलटेन्सीहरु पनि अहिले काम कम भएको बताउँछन् । ‘कोरियामा बढिरहेको इलिगलको संख्या र भिजिट भिषामा थाइलेण्ड भियतनाम लगायतका देशबाट आउने मानिसहरु अबैधानिक बस्ने कार्यले काम कम भएको हो ।’ सोलस्थित एक रोजगार कन्सल्टेन्सी संचालक किम सिनजिनले बताए ।

कोरियामा पटक–पटक श्रमिक र मालिकलाई लागुहुने नियम कानुन परिवर्तन भइरहने कारण कतिपय कामदारहरु अनभिग्यतामै काम छोड्ने र दुख पाउने गरेका छन् । काम छोडेपछि सोचे र खोजेजस्तो सेवा सुविधा नपाएपनि बाध्य भएर काममा हाजिर हुनु परेको कामदारहरुको गुनासो छ।

‘यहाँका अधिकांश आप्रवाशी कामदारहरु हल्लाकै भरमा काम परिवर्तन गर्छन्।’ रोजगार केन्द्रका एक कर्मचारीले भने ‘जतिसुकै राम्रो सेवा र सुविधानै किन नहोस।’ उनका अनुसार रोजगार परिवर्तन गर्नेमा नेपालीको संख्या अधिक हुन्छ।

इपिएस मार्फत रोजगारीका लागि आउनेहरु स्वदेशबाटै रोजगार परिवर्तन गर्ने मानसिकता नलिइ आउन सुझाव दिन्छन् प्रवाशी मजदुर संघ अध्यक्ष उदय राई ।

राष्ट्रिय मानवअधिकार आयोग कोरियाको प्रकाशित प्रतिवेदनमा आप्रवाशी कामदारहरु दश जनामध्य एक जना वेरोजगार र तीन जना पैसा नभइ भोकै बस्ने गरेको उल्येख छ । त्यस्तै कोरियन श्रम बजारको एक प्रतिवेदन अनुसार काम नपाउने बेरोजगारीको संख्या बढ्दो छ।

ईपिएस मार्फत आउने प्रवाशी कामदारहरु भिषा अवधी सकिएपछि अवैधानिक बस्ने कारण यहाँ काम पाउन गाह्रो हुदै गएको छ । श्रम मन्त्रालयको एक तथ्याङक अनुसार ईपिएस मार्फत आएका ३७ प्रतिशत कामदार अवैधानिक काम गरिरहेका छन्।